MENKUL KIYMET YATIRIM ORTAKLIKLARINA İLİŞKİN ESASLAR TEBLİĞİ
 
(III-48.5)
 
(27/5/2015 tarih ve 29368 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.)
 
BİRİNCİ KISIM
GENEL HÜKÜMLER
 
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve Kısaltmalar
 
Amaç ve kapsam
MADDE 1 –

(1) Bu Tebliğin amacı;

a) Sabit sermayeli menkul kıymet yatırım ortaklıklarının kuruluşuna ve kurucularına, paylarının halka arzına, pay devirlerine, ortaklarında ve yöneticilerinde aranacak niteliklere, yönetim ilkelerine, faaliyet esaslarına, portföy sınırlamalarına, portföyünde bulunan varlıkların değerlemesine ve saklanmasına, paylarını geri almalarına, kamuyu aydınlatma ve yatırımcıları bilgilendirme yükümlülüklerine, menkul kıymet yatırım ortaklığı statüsünden çıkmalarına, kâr payı dağıtımına ve tabi olacakları diğer yükümlülüklere ilişkin ilke ve esasları,
b) Değişken sermayeli menkul kıymet yatırım ortaklıklarının kuruluşuna ve ortaklarına, paylarının ihracına, izahnameleri ve izahnamelerinin yayımlanmasına, kurucu paylarının devrine ve itfasına, yatırımcı paylarının itfasına, kurucu paylarına sahip ortaklarında ve yöneticilerinde aranan niteliklere, yönetim ilkelerine, faaliyet esaslarına, portföy sınırlamalarına, portföyünde bulunan varlıkların değerlemesine ve saklanmasına, kamuyu aydınlatma ve yatırımcıları bilgilendirme yükümlülüklerine, kâr payı dağıtımına, tasfiye ve sona ermeleri ile sabit sermayeli menkul kıymet yatırım ortaklıklarının değişken sermayeli menkul kıymet yatırım ortaklığına dönüşümüne ve tabi olacakları diğer yükümlülüklere ilişkin ilke ve esasları,

belirlemektir.
 
Dayanak
MADDE 2 –

(1) Bu Tebliğ, 6/12/2012 tarihli ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 48 inci, 49 uncu, 50 nci ve 51 inci maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
 
Tanımlar ve kısaltmalar
MADDE 3 –

(1) Bu Tebliğde geçen;

a) Asgari net aktif değer: Esas sözleşmesinin tescilinden itibaren bu Tebliğde belirtilen süre içerisinde değişken sermayeli menkul kıymet yatırım ortaklığının net aktif değerinin ulaşması gereken asgari tutarı,
b) Bakanlık: Gümrük ve Ticaret Bakanlığını,
c) Banka: 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanununun 3 üncü maddesinde tanımlanan bankaları,
ç) Başlangıç sermayesi: Değişken sermayeli menkul kıymet yatırım ortaklığında kurucu pay sahiplerince ödenmesi gereken asgari sermaye tutarını,
d) BİAŞ: Borsa İstanbul Anonim Şirketini,
e) Bilgilendirme dokümanları: Ortaklık esas sözleşmesi, izahname, ihraç belgesi ve yatırımcı bilgi formunu,
f) Birlik: Türkiye Sermaye Piyasaları Birliğini,
g) Borsa: 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendinde tanımlanan sistemler ve pazar yerleri ile yurt dışı borsaları,
ğ) Değişken sermayeli ortaklık: Değişken sermayeli menkul kıymet yatırım ortaklığını,
h) Grup: Doğrudan veya dolaylı olarak aynı gerçek veya tüzel kişinin yönetim kontrolü altında bulunan ortaklıkların tümünü,
ı) Halka açık pay: Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş. nezdinde borsada işlem görebilir pay olarak izlenen payları,
i) İhraç: 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (ğ) bendinde tanımlanan satışı,
j) İhraççı: Sermaye piyasası araçlarını ihraç eden veya sermaye piyasası araçları halka arz edilen tüzel kişileri ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununa tabi yatırım fonlarını,
k) Kanun: 6/12/2012 tarihli ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununu,
l) KAP: Kamuyu Aydınlatma Platformunu,
m) Kurul: Sermaye Piyasası Kurulunu,
n) Lider sermayedar: 7 nci ve 8 inci maddede yazılı şartları taşıyan ortak ya da ortakları,
o) Net aktif değer: Ortaklık varlıklarının toplamından ortaklık borçlarının toplamının düşülmesi suretiyle bulunan tutarı,
ö) Nitelikli yatırımcı: Kurulun sermaye piyasası araçlarının satışına ilişkin düzenlemelerinde tanımlanan kişileri,
p) Ortaklık: Sabit ve değişken sermayeli menkul kıymet yatırım ortaklıklarını,
r) Portföy: Bu Tebliğ hükümlerine göre yatırım yapılabilen varlıklardan oluşan malvarlığı bütününü,
s) Portföy değeri: Ortaklık portföyündeki varlıkların bu Tebliğde ve ilgili diğer mevzuatta belirlenen esaslar çerçevesinde değerlenmesi neticesinde bulunan değeri,
ş) Portföy saklama hizmeti: Kanunun 56 ncı maddesinin birinci fıkrasında belirlenmiş olan hizmetleri,
t) Portföy saklama kuruluşu: Kanunun 56 ncı maddesi kapsamında portföy saklama hizmetini yürüten kuruluşu,
u) Portföy yönetim şirketi: Kurulun portföy yönetim şirketlerine ilişkin düzenlemelerinde tanımlanan ve ana faaliyet konusu yatırım fonlarının kurulması ve yönetimi yanında yatırım ortaklıklarının portföylerinin yönetimini de kapsayan anonim ortaklıkları,
ü) Sabit sermayeli ortaklık: Sabit sermayeli menkul kıymet yatırım ortaklığını,
v) SPL: Sermaye Piyasası Lisanslama Sicil ve Eğitim Kuruluşu Anonim Şirketini,
y) Takasbank: İstanbul Takas ve Saklama Bankası Anonim Şirketini,
z) TCMB: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Anonim Şirketini,
aa) TTK: 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununu,
bb) TTSG: Türkiye Ticaret Sicili Gazetesini,
cc) Türev araçlar: Kurulca ortaklık portföyüne alınması uygun görülen vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerini,
çç) Yatırım Kuruluşu: Aracı kurumlar ile yatırım hizmeti ve faaliyetinde bulunmak üzere kuruluş ve faaliyet esasları Kurulca belirlenen diğer sermaye piyasası kurumlarını ve bankaları,
dd) Yatırımcı Bilgi Formu: Portföyün yapısını, yatırım stratejisini ve risklerini gösteren özet formu,
ee) Yönetici: Kurulca uygun görülen portföy yönetim şirketini,
ff) Yönetim kontrolü: Tek başına veya birlikte hareket ettikleri kişilerle birlikte doğrudan veya dolaylı olarak ortaklığın oy haklarının yüzde ellisinden fazlasına veya genel kurulda yönetim kurulu üye sayısının salt çoğunluğuna karşılık gelen sayıda üyelikler için aday gösterme hakkı veren imtiyazlı payların çoğunluğuna sahip olunmasını,

ifade eder.
 
İKİNCİ KISIM
Sabit Sermayeli Ortaklıklara İlişkin Esaslar
 
BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Esaslar

Sabit sermayeli ortaklık tanımı
MADDE 4 –

(1) Sabit sermayeli ortaklık, Kanun hükümleri uyarınca aşağıda belirtilen varlıklar ve araçlardan oluşan portföyü işletmek amacıyla anonim ortaklık şeklinde ve kayıtlı sermaye esasına göre kurulan ve Kanunun 48 inci maddesinde sınırı çizilen faaliyetler çerçevesinde olmak kaydı ile bu Tebliğde izin verilen diğer faaliyetlerde bulunabilen sermaye piyasası kurumudur.

a) Özelleştirme kapsamına alınanlar dahil Türkiye’de kurulu ihraççılara ait paylar, özel sektör ve kamu borçlanma araçları.
b) 7/8/1989 tarihli ve 89/14391 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 sayılı Karar hükümleri çerçevesinde alım satımı yapılabilen, yabancı özel sektör ve kamu borçlanma araçları ve ihraççı payları.
c) 12 aydan uzun vadeli olmamak üzere vadeli mevduat ve katılma hesabı.
ç) Borsada işlem görmeleri kaydıyla; altın ve diğer kıymetli madenler ile bu madenlere dayalı olarak ihraç edilen sermaye piyasası araçları.
d) Yatırım fonu katılma payları.
e) Repo ve ters repo işlemleri.
f) Kira sertifikaları.
g) Gayrimenkul sertifikaları.
ğ) Yatırım kuruluşu ve ortaklık varantları ile yatırım kuruluşu sertifikaları.
h) Takasbank para piyasası işlemleri.
ı) Türev araç işlemlerinin nakit teminatları ve primleri.
i) Kurulca portföye alınması uygun görülen özel tasarlanmış yabancı yatırım araçları ve ikraz iştirak senetleri.
j) Kurulca portföye alınması uygun görülen diğer yatırım araçları.
 

Faaliyet ve işlemleri
MADDE 5 –

(1) Sabit sermayeli ortaklığın başlıca faaliyet ve işlemleri şunlardır:

a) Portföyünü oluşturmak, işletmek ve gerektiğinde portföyde değişiklikler yapmak.
b) Portföy çeşitlendirmesi yaparak yatırım riskini, faaliyet alanlarına ve şirketlerin durumlarına göre en aza indirecek bir biçimde dağıtmak.
c) Sermaye piyasası araçlarına, mali piyasa ve kurumlara, şirketlere ilişkin gelişmeleri sürekli izlemek ve portföy yönetimiyle ilgili olarak gerekli önlemleri almak.
ç) Portföyün değerini korumaya ve artırmaya yönelik araştırmalar yapmak.
 

İKİNCİ BÖLÜM
Kuruluşa İlişkin Esaslar
 
Kuruluş şartları
MADDE 6 –

(1) Sabit sermayeli ortaklıkların kuruluşlarının Kurulca uygun görülebilmesi için;

a) Kayıtlı sermayeli anonim ortaklık şeklinde kurulması,
b) Kurucularının, sabit sermayeli ortaklığın çıkarılmış sermayesinin asgari %49’u oranındaki paylarının, bu Tebliğde belirtilen süre ve esaslar dahilinde halka arz edileceğini Kurula taahhüt etmiş olması,
c) Kuruluş sermayesinin 20 milyon TL’den az olmaması,
ç) Paylarının nakit karşılığı çıkarılması ve pay bedellerinin kuruluş sırasında tam ve nakden ödenmesi,
d) Ticaret unvanında "Menkul Kıymet Yatırım Ortaklığı" ibaresini taşıması,
e) Kurucularından en az birisinin lider sermayedar olması,
f) Genel müdür ile yönetim kurulu üyelerinin belirlenmiş olması ve bu kişilerin bu Tebliğde öngörülen şartları taşımaları,
g) Kurucu ortaklarının bu Tebliğde öngörülen şartları haiz olması,
ğ) Esas sözleşmesinin TTK, Kanun ve bu Tebliğ hükümlerine uygun olması,
h) Kurulca yetkilendirilmiş bir kuruluşun portföy saklama hizmetini yürütmek üzere belirlenmiş olması,

zorunludur.
 
Kurucu ve ortakların nitelikleri
MADDE 7 –

(1) Gerçek ve tüzel kişi kurucu ortakların;

a) Müflis olmaması, konkordato ilân etmiş olmaması ya da hakkında iflasın ertelenmesi kararı verilmiş olmaması,
b) Faaliyet izinlerinden biri Kurulca iptal edilmiş kuruluşlarda, bu müeyyideyi gerektiren olayda sorumluluğu bulunan kişilerden olmaması,
c) Kanunda yazılı suçlardan kesinleşmiş mahkumiyetinin bulunmaması,
ç) Mülga 14/1/1982 tarihli ve 35 sayılı Ödeme Güçlüğü İçinde Bulunan Bankerlerin İşlemleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye göre kendileri veya ortağı olduğu kuruluşlar hakkında tasfiye kararı verilmemiş olması,
d) 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı beş yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya da devletin güvenliğine karşı suçlar, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, bilişim sistemini engelleme, bozma, verileri yok etme veya değiştirme, banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama, kaçakçılık, vergi kaçakçılığı veya haksız mal edinme suçlarından mahkûm olmaması,
e) Kuruluş için gerekli kaynağı kendi ticari, sınai ve sair yasal faaliyetleri sonucunda her türlü muvazaadan ari olarak sağlaması ve taahhüt ettikleri sermaye miktarını karşılayabilecek mali güce sahip olması,
f) İşin gerektirdiği dürüstlük ve itibara sahip olması,
g) Muaccel vergi borcu bulunmaması,
ğ) 7/2/2013 tarihli ve 6415 sayılı Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanunda düzenlenen suçlardan mahkum olmaması,
h) Kanunun 101 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi uyarınca işlem yasaklı olmaması,

şarttır. (a) bendinde belirtilen şartlar, iflasın kaldırılmasına, kapatılmasına veya konkordato teklifinin tasdikine ilişkin kararın, (b) bendinde yer alan şartlar ise buna ilişkin kararın kesinleşme tarihinden itibaren 10 yıl geçmesi halinde bu fıkranın uygulanmasında dikkate alınmaz.
(2) Kuruluş başvurularında; sabit sermayeli ortaklıkta dolaylı olarak %20 ve üzerinde pay sahibi olan nihai gerçek kişiler ile dolaylı olarak yönetim kontrolünü sağlayacak oranda imtiyazlı paya sahip olan gerçek kişilerin, birinci fıkranın (e) bendi dışındaki bentlerinde yer alan şartları sağlamaları zorunludur.
(3) Bankalar hariç olmak üzere tüzel kişi lider sermayedarların;
a) Doğrudan veya dolaylı olarak yönetim kontrolüne sahip olan nihai gerçek kişilerin,
b) İmtiyazlı paylarının mevcut olması halinde, imtiyazlı payların %20’sinden fazlasına sahip gerçek kişilerin,
c) İmtiyazlı paylarının mevcut olması halinde, doğrudan veya dolaylı olarak lider sermayedarda imtiyazlı payların %20’sinden fazlasına sahip tüzel kişi ortakların imtiyazlı paylarının %20’sinden fazlasına sahip olan nihai gerçek kişilerin,
birinci fıkranın (e) bendi dışındaki bentlerinde yer alan şartları sağlamaları zorunludur.
(4) Kuruluş başvurularında, kurucunun veya dolaylı ortağın banka olması halinde, bankanın birinci fıkranın (g) bendinde belirtilen niteliği taşıdığını tevsik eden bilgi ve belgelerin Kurula gönderilmesi ve Kurul tarafından Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun uygun görüşünün alınması yeterlidir. Bankada sahip olunan doğrudan ve dolaylı pay sahipliği yoluyla sabit sermayeli ortaklıkta dolaylı pay sahibi olan kişiler için ikinci fıkra hükmü uygulanmaz.
 

Lider sermayedar ve lider sermayedara ilişkin özel şartlar
MADDE 8 –

(1) Lider sermayedar, halka arz sonrasındaki pay edinimleri hariç olmak üzere, sabit sermayeli ortaklıkta tek başına veya bir araya gelmek suretiyle sermayenin asgari %25’i oranındaki paylara sahip olan ortak ya da ortaklardır. Birincil halka arzın sermaye artırımı yoluyla gerçekleştirilmesi halinde, lider sermayedarın sahip olması gereken asgari sermaye miktarı halka arz öncesindeki sermayeye göre hesaplanır. Sabit sermayeli ortaklıkta söz konusu asgari sermaye oranı şartını sağlayan birden fazla ortak bulunması halinde sadece birinin lider sermayedar olarak belirlenmesi yeterlidir. Birden fazla gerçek ve/veya tüzel kişinin lider sermayedar olarak belirlenmesi halinde ise, beşinci fıkradaki durum saklı kalmak üzere, lider sermayedarda aranan şartlar her biri için ayrı ayrı aranır.
(2) Lider sermayedarın 7 nci maddede yer alan şartlara ek olarak bu maddede belirtilen şartları da taşıması gereklidir.
(3) Sabit sermayeli ortaklığın ticaret unvanında doğrudan ismi veya unvanı kullanılan veya doğrudan olmasa da kendisi ile bağlantılı olduğu izlenimini uyandıran bir ibareye yer verilen gerçek veya tüzel kişilerin bu Tebliğ kapsamında lider sermayedar olması zorunludur.
(4) Lider sermayedar olacak gerçek ve tüzel kişilerin sabit sermayeli ortaklık kurucusu ve ortağı olmanın gerektirdiği mali güç ve finansal piyasalar alanında yeterli tecrübeye sahip olmaları zorunludur.
(5) Lider sermayedar olacak gerçek kişinin toplam menkul ve gayrimenkul varlıklarının rayiç değerinin en az 10 milyon TL olması, birden fazla gerçek kişinin lider sermayedar olması halinde ise gerçek kişi lider sermayedarların menkul ve gayrimenkul varlıklarının rayiç değerinin toplamının en az 20 milyon TL olması gereklidir.
(6) Lider sermayedar olacak tüzel kişilerin en az üç yıllık faaliyet geçmişinin olması, son hesap dönemine ait konsolide ve bireysel finansal tablolarının bağımsız denetimden geçmiş olması ve bu finansal tablolarında yer alan özsermayesinin en az kurulacak sabit sermayeli ortaklığın çıkarılmış sermayesinin iki katı ve aktif toplamının kurulacak sabit sermayeli ortaklığın çıkarılmış sermayesinin en az üç katı olması gereklidir. Bu fıkra kapsamında yapılacak hesaplamalarda özsermaye şartı için 100 milyon TL, aktif toplamı şartı için ise 200 milyon TL tavan olarak uygulanır. Birden fazla tüzel kişinin lider sermayedar olarak belirlenmesi halinde yukarıdaki şartlar her bir tüzel kişi için ayrı ayrı aranır.
(7) Kamu kurum ve tüzel kişileri ile kamu yararına faaliyet gösteren tüzel kişilerde kendi özel mevzuatlarında aranan şartlar dışında lider sermayedara ilişkin mali yeterlilik şartları aranmayabilir.
(8) Bu madde uyarınca hazırlanacak finansal tabloların Kurul düzenlemelerine uygun olarak düzenlenmiş ve bağımsız denetimden geçmiş olması zorunludur.
 
Kuruluş işlemleri
MADDE 9 –

(1) Kurulacak sabit sermayeli ortaklıkların kurucularının, şekli ve esasları Kurulca belirlenecek kuruluş başvuru formu ve bu formda belirtilen belgelerle birlikte Kurula başvurmaları zorunludur.
(2) Kurul, başvuruyu Kanun ve bu Tebliğ hükümlerine uygunluk yönünden inceler.
(3) Kurulca başvurunun uygun görülmesi halinde, kuruluşun onaylanması talebi ve sermayenin bu Tebliğ hükümlerine uygun olarak ödenmiş olduğunu gösterir belgeleri de içeren gerekli tüm belgelerle birlikte Bakanlığa başvurulur.
(4) Sabit sermayeli ortaklıklar, Bakanlığın kuruluş iznini vermesinin ardından, TTK’nın ilgili hükümlerine uygun olarak ticaret siciline tescil ile tüzel kişilik kazanırlar.
(5) Kuruluş işlemlerinde esas sözleşmenin konuya ilişkin Kurul iznini müteakip en geç 30 gün içinde ticaret siciline tescil ettirilmesi ve TTSG’de ilan için başvurulması zorunludur. İlana ilişkin TTSG’nin bir nüshasının ilan tarihini takip eden altı iş günü içinde Kurula gönderilmesi zorunludur.
 
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Payların İhracı ve Satışı
 
Payların satışı
MADDE 10 –

(1) Payların ihracı ve satışında bu Tebliğde öngörülen özel hükümler dışında Kurulun payların ihracına, satışına ve izahnamenin onaylanmasına ilişkin düzenleme hükümlerine uyulur.
(2) Sabit sermayeli ortaklıkların bedelli sermaye artırımı yapabilmesi ancak, bedelli sermaye artırım kararının kamuya açıklanmasından önceki 30 gün içinde borsada oluşan ağırlıklı ortalama fiyatların ortalaması dikkate alınarak yapılacak hesaplama sonucunda sabit sermayeli ortaklık paylarının borsa fiyatının 1 TL’nin üzerinde olması halinde mümkündür. Bununla birlikte, söz konusu ortaklıklar;

a) Belirli pay gruplarına imtiyaz tanınmış olması durumunda, sermaye artırımına ilişkin Kurulca onaylı izahname ya da ihraç belgesinin ihraççıya verilmesinden önce, esas sözleşmede gerekli değişikliklerin yapılması suretiyle imtiyazlara son verilmesi şartıyla nominal değerin altında pay ihracı yoluyla sermaye artırımı veya,
b) Sermaye artırım kararının kamuya açıklanmasından önceki 30 güne ilişkin kamuya açıklanan pay başına net aktif değerlerinin ortalamasından ve her halükarda payların nominal değerinden aşağı olmaması şartıyla belirlenecek fiyat üzerinden tahsisli sermaye artırımı,

yapabilirler. [Bknz: Kurulun i-SPK.48.3 (20.06.2014 tarih ve 19/614 s.k.) sayılı ilke kararı]  
(3) İkinci fıkranın (b) bendi kapsamında yapılacak tahsisli sermaye artırımında, tahsisli sermaye artırımına konu payları satın alacak kişi veya kişiler, bu payları, payların edinim tarihinden itibaren bir yıl süreyle Borsada satamazlar. Bu kişilerin Borsa dışında satacakları bu payları alanlar da bu sınırlamaya tabidir.
 
Halka arz
MADDE 11 –

(1) Kuruluş işlemleri tamamlanan sabit sermayeli ortaklıkların, paylarını halka arz yoluyla satabilmek için kuruluşlarının ticaret siciline tescilini takip eden üç ay içinde faaliyetlerin yürütülebilmesi için gerekli olan mekan, donanım ve personeli temin etmeleri ve organizasyonu kurmaları, 6 ncı maddenin birinci fıkrasının (f) bendi kapsamında genel müdürü atamaları, şekli ve esasları Kurulca belirlenecek halka arz başvuru formunu ve formda belirtilen belgeleri tamamlayarak çıkarılmış sermayelerinin asgari %49’unu temsil eden payların halka arzına ilişkin izahnamenin onaylanması talebiyle Kurula başvurmaları zorunludur.
(2) Sabit sermayeli ortaklıklar halka arz öncesinde sermaye artırımı yapamazlar.
(3) Birinci fıkrada belirtilen süre içinde halka arz başvuru formunu ve formda belirtilen belgeleri tamamlayarak Kurula başvurmayan veya gerekli şartları sağlamadığı için başvurusu Kurulca uygun görülmeyen sabit sermayeli ortaklıkların, sabit sermayeli ortaklık olarak faaliyette bulunma hakları ortadan kalkar. Sabit sermayeli ortaklıklar, ilgili sürenin bitiminden veya Kurulun olumsuz görüşünün kendilerine bildirildiği tarihten itibaren en geç üç ay içinde esas sözleşme hükümlerini sabit sermayeli ortaklık faaliyetlerini kapsamayacak şekilde değiştirmek üzere Kurula başvurmakla yükümlüdürler. Sabit sermayeli ortaklıklar bu değişiklikleri yapmadıkları takdirde, TTK’nın 529 uncu maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentleri hükümleri gereğince sona ermiş sayılır.
(4) Birinci fıkrada belirtilen süre içerisinde yapılacak halka arz sonucu asgari %49’luk halka açık pay oranına ulaşıldıktan sonra da, çıkarılmış sermayenin asgari %49’u oranındaki ortaklık paylarının halka açık pay niteliğinde olması zorunludur.
 
BİAŞ’a kotasyon
MADDE 12 –

(1) Sabit sermayeli ortaklıklar, satış süresinin bitimini takip eden 15 gün içinde paylarının BİAŞ kotuna alınması için gerekli belgenin verilmesi istemiyle Kurula başvururlar. Bu belgenin alınmasını takip eden 15 gün içinde de payların kote edilmesi isteği ile BİAŞ’a müracaat edilmesi zorunludur.
 
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Payların Türü, Niteliği ve Devri
 
Payların türü ve niteliği
MADDE 13 –

(1) Sabit sermayeli ortaklık payları nama veya hamiline yazılı olarak ihraç edilebilir.
(2) Sabit sermayeli ortaklıklar imtiyaz veren herhangi bir menkul kıymet ihraç edemezler.
(3) Bu Tebliğin yayımı tarihinden önce imtiyaz veren pay ihraç etmiş olan sabit sermayeli ortaklıklar hiçbir şekilde ilave imtiyaz yaratamazlar. Faaliyetlerinin makul ve zorunlu kıldığı haller saklı kalmak kaydıyla, Kurul düzenlemelerine uygun olarak hazırlanmış finansal tablolarına göre üst üste beş yıl dönem zararı eden sabit sermayeli ortaklıklarda, oy hakkına ve yönetim kurulunda temsil edilmeye ilişkin imtiyazlar Kurul kararı ile kalkar. Söz konusu imtiyazlı payların kamu kurum ve kuruluşlarına ait olması halinde bu hüküm uygulanmaz.
(4) Nama yazılı ihraç edilmiş olup borsada işlem gören paylar hakkında TTK’nın 414 üncü maddesinin birinci fıkrası hükmü uygulanmaz.
 
Payların devri
MADDE 14 –

(1) Halka arzdan önce sermayenin %10 ve daha fazlasını temsil eden payların devirleri ile herhangi bir orana bakılmaksızın imtiyazlı payların devirleri Kurul iznine tabidir. Bu kapsamdaki pay devirlerinde, pay edinecek yeni ortaklar için 7 nci maddenin birinci fıkrasının (e) bendi dışındaki bentlerinde yer alan şartlar aranır. %10’dan daha az orandaki pay edinimlerinde ortaklıkta pay edinecek yeni ortaklar, 7 nci maddenin birinci fıkrasının (e) bendi dışındaki bentlerinde yer alan şartları taşıdıklarını tevsik edici belgeleri pay devrini takip eden 10 iş günü içinde Kurula iletmekle yükümlüdürler.
(2) Payların halka arzından sonraki dönemde, yönetim kontrolü sağlayan paylara sahip olan ortakların 7 nci maddenin birinci fıkrasının (e) bendi dışındaki bentlerinde yer alan şartları sağlamaları zorunludur. Yönetim kontrolünün elde edilmesini sağlayan miktardaki imtiyazlı payların devri Kurul iznine tabidir. İmtiyazsız paylarla yönetim kontrolünün elde edilmesi halinde ise bu paylara sahip olan ortakların söz konusu şartları sağladıklarını tevsik edici belgeleri pay devrini takip eden 10 iş günü içinde Kurula ve SPL’ye iletmeleri zorunludur.
(3) Yönetim kontrolünün elde edilmesini sağlayan miktardaki imtiyazlı payların devrinde, imtiyazlı payları devralacak ortakların, Kurulun pay alım teklifi zorunluluğuna ilişkin hükümleri kapsamında diğer ortakların paylarını satın almayı sağlayacak mali güce sahip olmaları ve bu durumu tevsik etmeleri zorunludur. Bu hususta, Kurulun pay alım teklifi zorunluluğundan muafiyete ilişkin hükümleri saklıdır.
(4) Payların halka arzından sonraki dönemde, yönetim kontrolü sağlayan paylara sahip olan ortakların, 7 nci maddenin birinci fıkrasının (e) bendi dışındaki bentlerinde yer alan şartları sağlayamamaları halinde; yönetim kontrolü sağlayan paylarını, şartları sağlayamadıkları tarihten itibaren en geç üç ay içerisinde elden çıkarmaları zorunludur.
(5) Bankaların bu madde kapsamındaki pay edinimlerinde 7 nci maddenin dördüncü fıkrasında yer alan şartların sağlanması zorunludur.
(6) Birinci, ikinci ve beşinci fıkralarda belirtilen esaslara aykırı olarak gerçekleştirilen devirler pay defterine kaydolunmaz. Söz konusu fıkra hükümlerine aykırı olarak pay defterine yapılan kayıtlar hükümsüzdür.
(7) Lider sermayedarın asgari sermaye oranını temsil eden payları, 11 inci maddenin birinci fıkrası uyarınca ulaşılması gereken asgari halka açıklık oranını temsil eden payların halka arz suretiyle satış süresinin bitimini takip eden iki yıl boyunca bir başkasına devredilemez. Anılan süre dolduktan sonra söz konusu payları devralacak kişilerde bu Tebliğde lider sermayedara ilişkin öngörülen özel şartlar aranmaz.
 
BEŞİNCİ BÖLÜM
Yönetim Yapısı
 
Yönetim kurulu üyeleri
MADDE 15 –

(1) Yönetim kurulu, Kurul düzenlemeleri ile TTK’nın ilgili maddeleri çerçevesinde seçilir ve görev yapar.
(2) Yönetim kurulu üyelerinin, 7 nci maddenin birinci fıkrasının (e) bendi dışındaki bentlerinde; tüzel kişi yönetim kurulu üyeleri tarafından TTK’nın 359 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamında belirlenen gerçek kişilerin ise 7 nci maddenin birinci fıkrasının (e) ve (g) bentleri dışındaki bentlerinde yer alan şartları taşımaları gerekmektedir. Yönetim kurulu üyelerinin çoğunluğunun dört yıllık yüksek öğrenim kurumlarından mezun olmuş olmaları ve finansal piyasalar alanında en az beş yıllık tecrübeye sahip olmaları zorunludur. Bu zorunluluğun değerlendirilmesinde, tüzel kişi yönetim kurulu üyeleri tarafından TTK’nın 359 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamında belirlenen gerçek kişiler de dikkate alınır.
(3) Kurul düzenlemeleri dikkate alınarak kurulan komitelerde görev alacak yönetim kurulu üyelerinin ve tüzel kişi yönetim kurulu üyeleri tarafından TTK’nın 359 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamında belirlenen gerçek kişilerin dört yıllık yüksek öğrenim kurumlarından mezun olmuş olmaları zorunludur.
(4) Yönetim kurulu üyeleri veya yönetim kurulunca yetkilendirilmiş olması halinde ilgili murahhas üye, bu Tebliğde yer verilen portföy sınırlamaları ve kamuyu aydınlatmaya ilişkin yükümlülüklerin yerine getirilmesinden sorumludur. Bu sorumluluk, 19 uncu madde kapsamında dışarıdan hizmet alınması halinde de devam eder.
(5) Yönetim kurulu üyeliği görevine yeni bir atama yapılması halinde atamaya ilişkin karar, atanan kişinin ikinci fıkrada yer alan ilgili şartları sağladığını tevsik eden belgelerle birlikte atamayı takip eden en geç 10 iş günü içinde SPL’ye gönderilir. Tüzel kişi yönetim kurulu üyeleri tarafından TTK’nın 359 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamında belirlenen gerçek kişiler, belirlenen kişinin ikinci fıkrada yer alan ilgili şartları sağladığını tevsik eden belgelerle birlikte, TTK’nın 359 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamında yapılan tescile ilişkin ilanı takip eden en geç 10 iş günü içinde SPL’ye bildirilir.
 
Yönetim kurulu üyelerine ilişkin yasaklar
MADDE 16 –

(1) Yönetim kurulu üyeleri, yönetim kurulunun alacağı kararlarda taraf olan kimselerden Kurulun kurumsal yönetim düzenlemelerine göre bağımsız olmaması durumunda, bu hususu gerekçeleri ile birlikte yönetim kuruluna bildirmek ve her hâlükârda toplantı tutanağına işletmekle yükümlüdür. Bu hususta TTK’nın "Müzakereye katılma yasağı" başlıklı 393 üncü maddesi hükmü saklıdır.
 
Genel müdür
MADDE 17 –

(1) Genel müdür olarak görev yapacak kişinin; münhasıran ve tam zamanlı olarak bu görev için istihdam edilmiş olması, dört yıllık yüksek öğrenim kurumlarından mezun olmuş olması, 7 nci maddenin birinci fıkrasının (e) bendi dışındaki bentlerinde yer alan şartları taşıması, finansal piyasalar alanında en az yedi yıllık mesleki tecrübeye ve Kurulun lisanslamaya ilişkin düzenlemeleri uyarınca Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 3 Lisans Belgesine sahip olması zorunludur.
(2) Genel müdürlük görevine 12 aylık süre içerisinde üç aydan fazla vekâlet edilemez. Bu sürenin sonunda bu göreve yeniden vekâleten atama yapılamaz.
(3) Genel müdür, başka kurum ve kuruluşlarda, icrai nitelikte olmaması ve sabit sermayeli ortaklıktaki görevinin ifasında zafiyete neden olmaması kaydıyla, yönetim kurulu üyeliği yapabilir. Genel müdürün sabit sermayeli ortaklıkta portföy yöneticisi olarak görev yapması münhasıran ve tam zamanlı olarak genel müdürlük görevini sürdürmesine aykırılık oluşturmaz.
(4) Genel müdürlük görevine yeni bir atama yapılması halinde atamaya ilişkin karar, atanan kişinin birinci fıkrada yer alan şartları sağladığını tevsik edici belgelerle birlikte atamayı takip eden en geç 10 iş günü içinde Kurula ve SPL’ye gönderilir.
 
Diğer personel
MADDE 18 –

(1) Sabit sermayeli ortaklık bünyesinde faaliyetlerin etkin bir şekilde yürütülmesini sağlayacak sayıda nitelikli personelin istihdam edilmesi ve sermaye piyasası mevzuatında belirtilen görevleri yerine getirecek ihtisas personelinin seçiminde Kurulun ilgili düzenlemelerine uyulması zorunludur. Kurul düzenlemeleri uyarınca oluşturulması gereken komitelerde görevli personelin atanmaları ve görevden ayrılmaları, atamayı veya görevden ayrılmayı takip eden en geç 10 iş günü içinde SPL’ye bildirilir.
(2) Sabit sermayeli ortaklıklarda, sabit sermayeli ortaklık ile yatırımcılar arasındaki iletişimi sağlayan yatırımcı ilişkileri bölümünün yöneticisinin tam zamanlı olarak çalışması şartı aranmaz.
(3) Bu madde kapsamındaki personelin 7 nci maddenin birinci fıkrasının (h) bendinde yer alan şartı taşıması zorunludur.

 

ALTINCI BÖLÜM
Faaliyete ve Portföye İlişkin Esaslar
 
Portföyün idaresi ve dışarıdan hizmet alımına ilişkin esaslar
MADDE 19 –

(1) Sabit sermayeli ortaklıklar, en az bir portföy yöneticisi istihdam etmek kaydıyla kendi portföylerini yönetebilecekleri gibi, portföy yönetim hizmetini Kurulun onayının alınması şartıyla ve imzalanacak bir sözleşme ile bir portföy yönetim şirketinden de alabilirler. Hizmet alınan portföy yönetim şirketinin değiştirilmesi durumunda, Kurula ilgili yönetim kurulu kararı gönderilerek bildirimde bulunulur. Alınacak portföy yönetimi hizmetine ilişkin esaslar Kurulun portföy yönetim şirketlerine ilişkin düzenlemelerinde belirlenen asgari unsurları içeren bir sözleşme çerçevesinde belirlenir. Sözleşmenin bir örneğinin, yapıldığı tarihten itibaren altı iş günü içinde Kurula gönderilmesi ve sözleşme imzalanan portföy yönetim şirketi ile sözleşme süresi hakkında KAP’ta açıklama yapılması zorunludur.
(2) Bir portföy yönetim şirketinden portföy yönetim hizmeti alınmadığı durumda, sabit sermayeli ortaklıklar nezdinde Kurulun lisanslamaya ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde gerekli lisans belgesine ve en az üç yıllık tecrübeye sahip en az bir portföy yöneticisi istihdam edilmesi, portföy yönetimi karar alma sürecine ilişkin yazılı bir prosedür oluşturulması ve kararlara dayanak teşkil eden bilgi ve belgelerin sabit sermayeli ortaklıkların merkezinde en az beş yıl süreyle saklanması gerekmektedir. Portföy yönetim hizmetinin dışarıdan sağlandığı durumlarda da ilgili portföy yöneticilerinin anılan lisans ve tecrübe şartlarını sağlaması zorunludur. Portföy yönetim hizmetinin dışarıdan sağlanmadığı durumda, Kurulun onayının alınması şartıyla Kuruldan yatırım danışmanlığı yetki belgesi almış bir portföy yönetim şirketi ile imzalanan bir sözleşme ve Kurulun yatırım danışmanlığına ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde yatırım danışmanlığı hizmeti sağlanabilir. Yatırım danışmanlığı hizmeti alınan portföy yönetim şirketi ve sözleşme süresi hakkında sözleşme tarihini takip eden altı iş günü içinde KAP’ta açıklama yapılması zorunludur.
(3) Sabit sermayeli ortaklıklar muhasebe ve operasyon gibi hizmetler ile iç kontrolden sorumlu personeli yatırım kuruluşlarından; kontrolü ve takibi yönetim kurulu tarafından gerçekleştirilmek şartıyla risk yönetim sistemine ilişkin hizmeti yatırım kuruluşlarından ve Kurulca uygun görülecek uzmanlaşmış diğer kuruluşlardan sağlayabilirler. Sabit sermayeli ortaklıklar, bir portföy yönetim şirketinden portföy yönetim hizmeti almaları halinde, ilgili portföy yönetim şirketinden risk yönetim sistemi hizmeti de alabilirler. Bu fıkra kapsamında hizmet alınan kurum ve sözleşme süresi hakkında sözleşme tarihini takip eden altı iş günü içinde KAP’ta açıklama yapılması zorunludur. Risk yönetimi hizmetinin dışarıdan sağlanması durumunda, risk yönetim sisteminin kontrolü ve izlenmesi fonksiyonları yönetim kurulu veya yönetim kurulunca yetkilendirilmiş olması halinde ilgili murahhas üye tarafından gerçekleştirilir.
(4) Birinci, ikinci ve üçüncü fıkrada belirtilmiş olan dışarıdan sağlanan hizmetler ve personel için ödenen yıllık komisyon ve ücretlerin toplamı, ilgili yıl için hesaplanan günlük ortalama net aktif değerin %2'sini geçemez. Bu fıkraya aykırı yapılacak işlemlerden yönetim kurulu veya yönetim kurulunca yetkilendirilmiş olması halinde ilgili murahhas üye sorumludur.
(5) Bu maddede belirtilen hizmetlerin alımı için yıl içinde sözleşme imzalanması halinde dördüncü fıkradaki oran yıl sonuna kadar kalan süre dikkate alınarak hesaplanır.
(6) Birinci, ikinci ve üçüncü fıkra kapsamındaki hizmetler ve personelin dışarıdan sağlanabilmesi için, sabit sermayeli ortaklıkların esas sözleşmelerinde ayrı bir hüküm bulunması ve yönetim kurulunca karar alınması gereklidir. Bir portföy yönetim şirketinden hizmet alınması için Kurulun onayının alınması, ilgili esas sözleşme hükmü için Kurulun uygun görüşünün alınması suretiyle yerine getirilir.
 
İç kontrol sistemi
MADDE 20 –

(1) İç kontrol sisteminin sabit sermayeli ortaklığın tüm iş ve işlemlerinin yönetim stratejisi ve politikalarına uygun olarak düzenli, verimli ve etkin bir şekilde ilgili mevzuat ve kurallar çerçevesinde yürütülmesi, hesap ve kayıt düzeninin bütünlüğünün ve güvenilirliğinin, veri sistemindeki bilgilerin zamanında ve doğru bir şekilde elde edilebilirliğinin sağlanması, hata, hile ve usulsüzlüklerin önlenmesi ve tespiti amacıyla uygulanan organizasyon planı ile bunlara ilişkin tüm esas ve usuller ile;

a) Faaliyetlerin kanuni düzenlemelere, sabit sermayeli ortaklığın işlev, amaç ve konusuna, esas sözleşmeye uygun olarak yapılmasını,
b) Yapılan işlemlerin genel ve özel yetkilere dayalı olarak gerçekleştirilmesini, ilgili mevzuata ve sözleşmelere uygun olarak yapılmasını, işlemler için gerekli belgelerin düzenlenmesini,
c) Muhasebe, belge ve kayıt düzeninin etkin bir şekilde işlemesini,
ç) Usulsüzlüklerden ve hatalardan kaynaklanan risklerin asgariye indirilebilmesi için risklerin tanımlanmasını ve gerekli önlemlerin alınmasını,
d) Personelin kendi adına yaptıkları işlemlerin portföy ile çıkar çatışmasına yol açacak nitelikte olup olmadığının tespitini,
e) Portföyden yapılan harcamaların belgeye dayalı ve piyasa rayicine uygun olup olmadığının tespitini,
f) Portföyün değerlemesinin, pay başı net aktif değerin belirlenmesinin ve portföy oranlarının ilgili mevzuata, esas sözleşmeye ve izahnameye uygunluğunun kontrolünü,
g) İlişkili taraflar ile yapılacak iş ve işlemler sırasında uyulacak esasların belirlenmesini,

içerecek şekilde oluşturulması zorunludur.
(2) Sabit sermayeli ortaklık bünyesinde oluşturulması zorunlu olan iç kontrol sistemine ilişkin tüm politika ve prosedürlerin yazılı hale getirilerek yönetim kurulu kararı ile yürürlüğe konulması şarttır. Bu politika ve prosedürlerde yapılacak değişikliklerde de aynı usul ve esaslara uyulması gerekir.
(3) Sabit sermayeli ortaklığın iç kontrol faaliyetleri, tespit edilen risklerin de izlenmesine olanak verecek şekilde günlük faaliyetlerin ayrılmaz bir parçası olarak düzenlenir ve sürdürülür. Etkin bir iç kontrolün sağlanmasında, tüm personelin kendi görevlerini yazılı prosedürlere uygun olarak yerine getirme yükümlülükleri ile meslek ilkeleriyle bağdaşmayan uygulamalar ve kurum politikalarına aykırı veya yasal olmayan faaliyetler gibi hususları üst düzey yönetime aktarmaları için görev ve yetkileri yazılı olarak tanımlanır ve ilgili personele imza karşılığında bildirilir. Aynı şekilde personelin görev ve yetkileri ile yazılı prosedürlerdeki değişiklikler de personele imza karşılığında bildirilir. Prosedürler her düzeyde personelin etkin bir şekilde iç kontrol sistemine katılımını sağlayacak şekilde oluşturulur. İç kontrol faaliyetleri ile ilgili hazırlanacak raporların aylık olarak yönetim kuruluna sunulması gerekmektedir.
(4) Yönetim kurulu, kendisine bağlı icracı birimler bulunmayan üyelerinden birini iç kontrolden sorumlu yönetim kurulu üyesi olarak belirler. İç kontrolden sorumlu yönetim kurulu üyesi;

a) İç kontrol sisteminin düzenlemelere, meslek kurallarına ve yazılı prosedürlere uygun çalışmasına, doğabilecek risklerin tespitine ve yönetilmesine ilişkin çalışmalar yapmaktan ve bu konuda yönetim kurulunu bilgilendirmekten,
b) Kurul düzenlemeleri ve sabit sermayeli ortaklık politikaları çerçevesinde kabul edilebilir risk düzeylerini belirlemekten, iç kontrol politikaları ile prosedürlerinin hazırlanmasından ve yönetim kurulunun onayına sunulmasından,
c) İç kontrol hedeflerinin uygunluğu, kontrol sonuçlarının izlenebilirliği, kontrol faaliyetinin bağımsız ve nesnel olarak sürdürülmesi ve güvenilirliği konularından,

sorumludur.
(5) İç kontrol sistemi kapsamındaki faaliyetlerin yerine getirilmesi için en az bir iç kontrol personeli istihdam edilir. İç kontrol personelinin sermaye piyasaları, muhasebe, vergi, kambiyo, bilgi sistemleri denetimi, işletme analizi, organizasyonu ile denetimi veya hukuk konularında en az üç yıllık mesleki tecrübe ile Kurulun lisanslamaya ilişkin düzenlemeleri uyarınca mesleki yeterliliklerini gösterir lisans belgesine sahip olması zorunludur. İç kontrol personelinin dışarıdan sağlandığı durumlarda da ilgili personelin anılan bilgi, tecrübe ve lisans şartlarını sağlaması zorunludur. Altıncı fıkra hükmü saklı kalmak üzere iç kontrol personeli iç kontrol dışında başka görev ve sorumluluk yüklenemez.
(6) İç kontrol personelinin görev ve sorumlulukları, tecrübe ve lisans şartını taşımak kaydıyla müfettiş tarafından da yerine getirilebilir.
 
Risk yönetim sistemi
MADDE 21 –

(1) 19 uncu maddenin üçüncü fıkrası kapsamında risk yönetim sistemi hizmetinin dışarıdan sağlanmaması halinde, risk yönetim sistemlerinin oluşturulması, buna ilişkin prosedürlerin yazılı hale getirilmesi ve bu prosedürlerin yönetim kurulu kararına bağlanması zorunludur. Bu prosedürlerde yapılacak değişikliklerde de aynı usul ve esaslara uyulması gerekir.
(2) Risk yönetim sisteminin oluşturulması, prosedürlerinin yazılı hale getirilip yönetim kurulunun onayına sunulması ile risk yönetim sisteminin sağlıklı bir şekilde işlemesinden iç kontrolden sorumlu yönetim kurulu üyesi sorumludur.
(3) Risk yönetim sistemi, portföyün karşılaşabileceği temel risklerin tanımlanmasını, risk tanımlamalarının düzenli olarak gözden geçirilmesini ve önemli gelişmelere paralel olarak güncellenmesini ve maruz kalınan risklerin tutarlı bir şekilde değerlendirilmesini, tespitini, ölçümünü ve kontrolünü içeren bir risk ölçüm mekanizmasının oluşturulmasını içerir. Risk yönetim sistemi, portföyün yatırım stratejisi ile yatırım yapılan varlıkların yapısına ve risk düzeyine uygun olarak oluşturulur ve iç kontrol sistemi ile bütünlük arz eder.
(4) Sabit sermayeli ortaklık bünyesinde risk yönetim hizmetini sağlayan birimin, portföyün yönetiminden sorumlu birimden bağımsız olması zorunludur. Risk yönetimini gerçekleştirecek birimin personelinin Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 3 Lisansına ve Türev Araçlar Lisansına sahip olması ve sabit sermayeli ortaklıkta başka bir görev üstlenmemesi gereklidir. Sabit sermayeli ortaklığın türev araç işlemlerine taraf olmayacağına ilişkin esas sözleşmede hüküm bulunması halinde, risk yönetimini gerçekleştirecek birimin personelinin Türev Araçlar Lisansına sahip olması zorunluluğu aranmaz. Risk yönetim personeli iç kontrolden sorumlu yönetim kurulu üyesine bağlı olarak faaliyet gösterir.
(5) Risk yönetim birimi;

a) Sabit sermayeli ortaklığın ve yönettiği portföyün maruz kaldığı veya kalabileceği riskleri tespit etmekle,
b) Risklerin ölçüm yöntemlerini ve bu kapsamda kullanılacak risk ölçüm modelini bağlı olduğu yönetici ile birlikte belirleyerek yönetim kuruluna sunmakla, yönetim kurulunca onaylanan risk ölçüm modelini uygulamaya koymakla, değişen faaliyet ve piyasa koşulları çerçevesinde modeli düzenli olarak gözden geçirmekle ve varsa modelde gerekli görülen değişiklik taleplerini bağlı olduğu yöneticiye iletmekle,
c) Yönetim kurulunca belirlenen risk limitlerine uyulup uyulmadığını günlük olarak izlemekle ve limit aşımlarını bağlı olduğu yöneticiye aynı gün içinde raporlamakla, gerekli hallerde limitlerde piyasa ve kurum koşullarına uygun değişikliklerin yapılmasını istemekle,
ç) Günlük olarak tüm işlemlerden kaynaklanan riskleri takip etmekle, söz konusu risklere, risklerin olası sonuçlarına ve alınması gereken önlemlere ilişkin günlük olarak bağlı olduğu yöneticiye; haftalık olarak da yönetim kuruluna yazılı rapor sunmakla,
d) Sabit sermayeli ortaklığın mali durumu açısından olağandışı sonuçlar doğuracak herhangi bir durumun varlığının tespit edilmesi halinde hazırlayacağı raporu en kısa zamanda yönetim kuruluna sunmakla,

görevlidir.
 
Teftiş birimi ve iç kontrol sisteminin gözetimi
MADDE 22 –

(1) Sabit sermayeli ortaklık bünyesinde, günlük faaliyetlerden bağımsız, yönetimin ihtiyaçları ve sabit sermayeli ortaklığın yapısına göre mevzuat ve sabit sermayeli ortaklık politikalarına uygunluk denetimlerini içeren, başta iç kontrol sisteminin ve risk yönetim sisteminin işleyişi olmak üzere sabit sermayeli ortaklığın tüm faaliyetlerini ve birimlerini kapsayan gözetim ve teftiş fonksiyonunu yerine getirmek üzere bir teftiş birimi oluşturulması zorunludur.
(2) Teftiş biriminde münhasıran bu birimde çalışmak üzere, Kurulun lisanslamaya ilişkin düzenlemeleri uyarınca mesleki yeterliliklerini gösterir lisans belgesine sahip yeter sayıda müfettiş istihdam edilmesi zorunludur. Aynı grup altında bulunan sabit sermayeli ortaklıklar, aynı grupta yer alan en fazla iki sabit sermayeli ortaklıkta istihdam etmek şartıyla müfettiş istihdamını, yarı zamanlı olarak sağlayabilirler.
(3) Teftiş birimi doğrudan yönetim kuruluna bağlı ve yönetim kuruluna karşı sorumlu olarak çalışır. Yönetim kurulu teftiş birimine ilişkin yetkilerini, iç kontrolden sorumlu yönetim kurulu üyesine veya denetimden sorumlu komiteye devredebilir.
(4) Teftiş sürecinin işleyişine ilişkin usul ve esaslar sabit sermayeli ortaklık tarafından belirlenerek yönetim kurulunun onayına sunulur.
(5) Müfettişler tarafından her hesap dönemi için gerçekleştirilen teftiş çalışmaları sonucunda hazırlanan raporlar en geç hesap dönemini izleyen üç ay içinde yönetim kuruluna sunulur ve söz konusu raporlar yönetim kurulu tarafından karara bağlanır. Bu raporların en az beş yıl süre ile veya bu süre içinde hukuki ihtilafa konu olanların, ihtilafın sonuçlanmasına kadar sabit sermayeli ortaklık nezdinde saklanması zorunludur.
(6) Teftiş birimi, sabit sermayeli ortaklığın mali durumunu zayıflatacak veya olağandışı sonuçlar doğuracak herhangi bir durumun varlığının tespiti ile sabit sermayeli ortaklığın faaliyetlerinin durdurulmasına veya sona erdirilmesine yol açabilecek mevzuata aykırılıkların tespiti halinde hazırlayacağı raporu en kısa zamanda yönetim kuruluna sunar ve aynı gün bir örneğini Kurula gönderir.
(7) Sabit sermayeli ortaklık tarafından müfettiş veya müfettişlerin çalışmalarında ve her türlü bilgi ve belgeye ulaşımlarında kendilerine her türlü kolaylığın sağlanması zorunludur.
(8) Müfettişlerin ücret ve diğer özlük hakları yönetim kurulu tarafından belirlenir.
(9) Müfettişlerin çalışmaları sırasında tarafsız olmaları ve sır saklama yükümlülüklerine uymaları gerekmektedir.
(10) Kurul sabit sermayeli ortaklığın faaliyetlerini göz önünde bulundurarak teftiş birimine ilişkin olarak ilave yükümlülükler getirmeye ve yukarıda yer verilen yükümlülüklerden muafiyet sağlamaya yetkilidir.
(11) Müfettiş, tecrübe ve lisans şartını sağlamak kaydıyla iç kontrol personelinin görev ve sorumluluklarını da yerine getirebilir.
 
Yapamayacakları işler
MADDE 23 –

(1) Sabit sermayeli ortaklıklar;

a) Ödünç para verme işleriyle uğraşamazlar.
b) 5411 sayılı Bankacılık Kanununda tanımlandığı üzere mevduat veya katılım fonu toplayamazlar, mevduat veya katılım fonu toplama sonucunu verebilecek iş ve işlemler yapamazlar.
c) Ticari, sınai ve zirai faaliyetlerde bulunamazlar.
ç) Aracılık faaliyetinde bulunamazlar.
d) Açığa satış ve kredili menkul kıymet işlemi yapamazlar.
e) Portföylerindeki varlıkları rehin veremez ve portföye ilişkin olarak yapılan işlemler haricinde teminat olarak gösteremezler. Ancak 31 inci maddede belirtilen esaslar çerçevesinde kredi temini için portföyünün %10’unu teminat olarak gösterebilirler.
f) Günlük operasyonlar ve türev araçlar nedeniyle gerçekleştirilen işlemlerin teminatı kapsamında gereken miktardan fazla nakit tutamazlar.
g) Faaliyetlerinin gerektirdiği miktar ve değerden fazla taşınır ve taşınmaz mal edinemezler.
ğ) Portföylerine hiçbir şekilde rayiç değerinin üzerinde varlık satın alamaz ve portföyden bu değerin altında varlık satamazlar. Rayiç değer borsada işlem gören varlıklar için borsa fiyatı, borsada işlem gören varlıkların borsa dışında yapılacak işlemleri için ise işlemin gerçekleştirildiği piyasada işlem gününde sabit sermayeli ortaklık lehine alımda en düşük satışta en yüksek fiyattır.
 

YEDİNCİ BÖLÜM
Portföye İlişkin Sınırlamalar
 
Portföye alınacak varlıklar ve ihraççılarına ilişkin sınırlamalar
MADDE 24 –

(1) Portföye alınacak varlıklar ve ihraççılarına ilişkin sınırlamalar aşağıda belirtilmiştir:

a) Net aktif değerin %10’undan fazlası bir ihraççının para ve sermaye piyasası araçlarına ve bu araçlara dayalı türev araçlara yatırılamaz. Bu oranın hesaplanmasında ipotek ve varlık teminatlı menkul kıymetler dikkate alınmaz. Bir ihraççının ipotek ve varlık teminatlı menkul kıymetlerine yapılacak yatırımlar net aktif değerin %25’ini aşamaz ve bu yatırımlar için (b) bendinde yer alan sınırlama uygulanmaz.
b) Net aktif değerin %5’inden fazla yatırım yapılan ihraççıların para ve sermaye piyasası araçlarının toplam değeri net aktif değerin %40’ını aşamaz.
c) Net aktif değerin %20’sinden fazlası Kurulun finansal raporlama standartlarına ilişkin düzenlemelerinde tanımlanan anlamda, aynı grubun para ve sermaye piyasası araçlarına yatırılamaz.
ç) Portföye aynı ihraççının borçlanma araçlarının tedavülde olan ihraç miktarının %10’undan fazlası dahil edilemez. Bu oranın hesaplanmasında ihraççının tüm borçlanma araçlarının, borçlanma aracının portföye dahil edildiği tarihteki tedavülde olan ihraç tutarının piyasa değeri esas alınır.
d) TCMB, T.C. Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı ve ipotek finansmanı kuruluşları tarafından ihraç edilen para ve sermaye piyasası araçları için bu fıkrada yer alan sınırlamalar uygulanmaz. Bu hususta, bu bent kapsamında tek bir varlığa yapılan yatırım net aktif değerin %35’ini aşamaz.
e) Varlık kiralama şirketleri tarafından ihraç edilen sermaye piyasası araçları için (a) bendinde yer alan %10’luk sınırlama %25 olarak uygulanır, (b) bendindeki sınırlama ise uygulanmaz. Diğer taraftan, 28/3/2002 tarihli ve 4749 sayılı Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanun çerçevesinde kurulan varlık kiralama şirketleri tarafından ihraç edilen sermaye piyasası araçları için bu fıkradaki sınırlamalar uygulanmaz.

(2) Sabit sermayeli ortaklık tek başına hiçbir ihraççının sermayesinin ya da tüm oy haklarının %10’undan fazlasına sahip olamaz.
(3) Sabit sermayeli ortaklıkların;

a) Portföy yönetimi veya yatırım danışmanlığı hizmeti aldığı portföy yönetim şirketlerinin yönetim hakimiyetine sahip olan ihraççıların,
b) Portföy yönetimi veya yatırım danışmanlığı hizmeti aldığı portföy yönetim şirketlerinin yönetim hakimiyetine sahip olan tüzel kişilerin ve söz konusu kurumların yetkililerinin yönetim hakimiyetine sahip olduğu ihraççıların,
c) Portföy yönetimi veya yatırım danışmanlığı hizmeti aldığı portföy yönetim şirketlerinin yönetim hakimiyetine sahip olan gerçek kişilerin yönetim hakimiyetine sahip olduğu ihraççıların,

ihraç ettiği para ve sermaye piyasası araçlarının toplam değeri net aktif değerin %20’sini aşamaz.
(4) Sabit sermayeli ortaklıklar;

a) Portföy yönetimi veya yatırım danışmanlığı hizmeti aldığı portföy yönetim şirketlerinin ve bu şirketlerin doğrudan veya dolaylı olarak ortaklık ilişkisi bulunan aracı kurum ve bankaların,
b) Yönetim kurulunun seçiminde imtiyaz sahibi olan aracı kurum ve bankaların,
c) Yönetim kurulunun seçiminde imtiyaz sahibinin aracı kurum ve banka olmaması durumunda; imtiyaz sahibinin, sermayesinin %10’undan fazlasına sahip bulunduğu aracı kurum ve bankaların,
ç) Yönetim kurulu seçiminde imtiyaz bulunmayan sabit sermayeli ortaklıklarda, sermayenin %10’undan fazlasına sahip ortakların ayrı ayrı ya da birlikte sermayesinin %10’undan fazlasına sahip oldukları aracı kurum ve bankaların,

halka arzına aracılık ettiği sermaye piyasası araçlarına ihraç miktarının azami %10’u ve net aktif değerin azami %5’i oranında yatırım yapabilirler.
(5) Yatırım kuruluşu ve ortaklık varantları ile yatırım kuruluşu sertifikalarına yapılan yatırımların toplamı net aktif değerin %10’unu aşamaz. Tek bir ihraççı tarafından çıkarılan varantlar ile yatırım kuruluşu sertifikalarının toplamı ise net aktif değerin %5’ini aşamaz. Sabit sermayeli ortaklığın açık pozisyonunun hesaplanmasında, varantlar ile türev araç işlemlerinde aynı varlığa dayalı vadeli işlem sözleşmelerinde alınan ters pozisyonlar netleştirilir. [Bknz: Kurulun i-SPK.48.3 (20.06.2014 tarih ve 19/614 s.k.) sayılı ilke kararı]  
(6) Net aktif değerin en fazla %10’u, 12 aydan uzun vadeli olmamak şartıyla bankalar nezdinde açılan mevduat ve katılma hesaplarında değerlendirilebilir. Ancak tek bir bankada değerlendirilebilecek tutar net aktif değerin %3’ünü aşamaz.
(7) Sabit sermayeli ortaklıklar, diğer sabit sermayeli yatırım ortaklıklarının paylarına yatırım yapamazlar.
(8) Portföye yabancı kıymet alınabilmesi için, bunların türlerinin, özelliklerinin ve işlem yapılacak borsa veya borsa dışı organize piyasaların esas sözleşmede belirtilmiş olması şarttır.
(9) Sabit sermayeli ortaklıkta imtiyazlı paylara sahip olan ortakların ve sermayenin %10’undan fazlasına sahip ortakların, yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile genel müdür ve genel müdür yardımcılarının ayrı ayrı ya da birlikte doğrudan veya dolaylı olarak sermayesinin %20’sinden fazlasına sahip oldukları ortaklıkların sermaye piyasası araçlarının toplamı, net aktif değerin %20’sini aşamaz.
(10) Net aktif değerin en fazla %20’si borsada işlem gören altın ve diğer kıymetli madenler ile kıymetli madenlere dayalı olarak ihraç edilmiş sermaye piyasası araçlarına yatırılabilir. [Bknz: Kurulun i-SPK.48.3 (20.06.2014 tarih ve 19/614 s.k.) sayılı ilke kararı]  
 
Portföye alınacak katılma paylarına ilişkin sınırlamalar
MADDE 25 –

(1) Net aktif değerin en fazla %20’si Kanun kapsamında ihracına izin verilen yatırım fonu katılma paylarına yatırılmak suretiyle değerlendirilir. Ancak tek bir yatırım fonuna yapılan yatırım tutarı, net aktif değerin %5'ini geçemez. Katılma payları portföye dahil edilen yatırım fonlarına giriş, çıkış veya erken çıkış komisyonu ödenemez.
(2) Portföye katılma payı satışına ilişkin izahnamesi Kurulca onaylanan yatırım fonlarının katılma paylarının dahil edilmesi esastır. Şu kadar ki yabancı borsalarda işlem gören borsa yatırım fonlarının katılma payları için birinci fıkrada yer alan sınırlama dahilinde kalmak kaydıyla söz konusu şart aranmaz.
 
Portföydeki varlıkların borsada işlem görme esaslarına ilişkin sınırlamalar
MADDE 26 –

(1) Portföye borsada işlem gören varlıkların alınması ve bu varlıkların alım satımlarının borsa kanalıyla yapılması zorunludur. İlk ihraçlarda ise borsada işlem görmesi uygun görülen sermaye piyasası araçları portföye dahil edilebilir.
(2) Borsada işlem gören dış borçlanma araçlarının, borsa dışında yapılacak işlemler ile portföye dahil edilmesi veya portföyden çıkarılması mümkündür.
 
Repo ve ters repo işlemlerine ilişkin sınırlamalar
MADDE 27 –

(1) Sabit sermayeli ortaklıklar, portföylerinde yer alan repo işlemine konu olabilecek varlıkların rayiç bedelinin %10’una kadar borsada veya borsa dışında repo yapabilir.
(2) Portföye ters repo sözleşmelerinin dahil edilmesi mümkündür.
(3) Borsa dışında taraf olunan ters repo sözleşmelerine, net aktif değerin en fazla %10’una kadar yatırım yapılabilir. Bu sözleşmelerin karşı tarafının Kurulun yatırım fonlarına ilişkin düzenlemelerinde öngörülen derecelendirme notuna sahip olması zorunludur.
(4) Borsa dışı repo–ters repo işlemlerinin vade ve faiz oranı Kurulun ilgili düzenlemeleri çerçevesinde belirlenir. Faiz oranının belirlenmesi, borsada işlem gören benzer vade yapısına sahip sözleşmelerin faiz oranlarının dikkate alınması şartıyla, yönetim kurulunun veya yönetim kurulunca yetkilendirilmiş olması halinde ilgili murahhas üyenin sorumluluğundadır. Bu tür sözleşmelere taraf olunması durumunda, en geç sözleşme tarihini takip eden iş günü içinde sözleşmenin vadesi, faiz oranı, karşı tarafı ve karşı tarafın derecelendirme notu KAP’ta açıklanır; ilgili bilgi ve belgeler ayrıca sabit sermayeli ortaklık nezdinde sözleşme tarihini müteakip beş yıl süreyle saklanır.
 
Ödünç işlemlerine ilişkin sınırlamalar
MADDE 28 –

(1) Sabit sermayeli ortaklık, Kurulun ilgili düzenlemeleri çerçevesinde yapılacak bir sözleşme ile herhangi bir anda portföyündeki sermaye piyasası araçlarının piyasa değerinin en fazla %50’si tutarındaki sermaye piyasası araçlarını ödünç verebilir.
(2) Portföyden ödünç verme işlemi en fazla 90 iş günü süreyle yapılabilir. Portföyden ödünç verme işlemi, ödünç verilen sermaye piyasası araçlarının en az %100’ü karşılığında Kurulun ilgili düzenlemelerinde özkaynak olarak kabul edilen varlıkların sabit sermayeli ortaklık adına Takasbank’ta bloke edilmesi şartıyla yapılabilir. Özkaynağın değerlemesine ve tamamlanmamasına ilişkin esaslarda Kurulun ilgili düzenlemelerine uyulur.
(3) Sabit sermayeli ortaklık, Kurul düzenlemeleri uyarınca yapılacak bir sözleşme çerçevesinde portföyündeki kıymetli madenlerin piyasa değerlerinin en fazla %75’i tutarındaki kıymetli madenleri Türkiye’de kurulu borsalarda ödünç verebilir. Ayrıca, piyasada gerçekleşen ödünç işlemleri karşılığında ödünç alacaklarını temsil etmek üzere çıkarılan sertifikalar aynı oranda portföye alınabilir. Kıymetli maden ödünç işlemleri ile kıymetli maden ödünç sertifikası alım–satım işlemleri ilgili piyasadaki işlem esasları ile teminat sistemi çerçevesinde yapılır.
(4) Sabit sermayeli ortaklığın taraf olduğu sermaye piyasası aracı ödünç verme sözleşmelerine, sözleşmenin sabit sermayeli ortaklık lehine tek taraflı olarak feshedilebileceğine ilişkin bir hükmün konulması zorunludur.
 
Diğer sınırlamalar
MADDE 29 –

(1) Portföye riskten korunma ve/veya yatırım amacıyla yatırım stratejisine ve karşılaştırma ölçütüne uygun olacak şekilde ve Kurulca belirlenecek esaslar çerçevesinde borsada ve/veya borsa dışında işlem gören türev araçlar dâhil edilebilir. Bu durumda, portföy yöneticilerinin tümünün Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 3 Lisans Belgesi ile Türev Araçlar Lisans Belgesine sahip olmaları zorunludur. Türev araçlar nedeniyle maruz kalınan açık pozisyon tutarı net aktif değeri aşamaz. Açık pozisyonun hesaplanmasında, varantlar ve yatırım kuruluşu sertifikaları ile aynı varlığa dayalı türev araç işlemlerinde alınan ters pozisyonlar netleştirilir.
(2) Net aktif değerin en fazla %20’si Takasbank para piyasası işlemlerinden oluşur.
(3) Portföydeki varlıkların değerinin fiyat hareketleri, kâr payı dağıtımı ve rüçhan haklarının kullanılması nedeniyle, esas sözleşmede ve bu Tebliğde belirtilen asgari sınırların altına inmesi veya azami sınırların üzerine çıkması halinde oranın en geç 30 gün içinde esas sözleşmede ve bu Tebliğde belirtilen sınırlara getirilmesi zorunludur. Belirtilen süre içinde elden çıkartmanın imkansız olması veya büyük zarar doğuracağının belirlenmesi halinde sabit sermayeli ortaklığın başvurusu üzerine süre Kurul tarafından uzatılabilir.

SEKİZİNCİ BÖLÜM
Portföye İlişkin Diğer Esaslar
 
Değerleme esasları
MADDE 30 –

(1) Portföydeki varlıkların değerlemesinde, Kurulun yatırım fonlarının finansal raporlamalarına ilişkin düzenlemelerinde yer alan değerlemeye ilişkin esaslara uyulur. [Bknz: Kurulun i-SPK.48.3 (20.06.2014 tarih ve 19/614 s.k.) sayılı ilke kararı]    
 
Borçlanma sınırı
MADDE 31 –

(1) Sabit sermayeli ortaklıklar, kısa süreli nakit ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla, kamuya açıkladıkları son hesap dönemine ilişkin yıllık finansal tablolarında yer alan özkaynak tutarının %20’sine kadar kredi kullanabilirler veya aynı sınırlar içinde kalmak suretiyle sermaye piyasası mevzuatı çerçevesinde bono ihraç edebilirler.
 
Portföydeki varlıkların saklanması
MADDE 32 –

(1) Portföydeki varlıkların, 2/7/2013 tarihli ve 28695 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Portföy Saklama Hizmetine ve Bu Hizmette Bulunacak Kuruluşlara İlişkin Esaslar Tebliği (III–56.1) çerçevesinde, portföy saklama kuruluşu nezdinde saklanması zorunludur.
 
Performans sunumu
MADDE 33 – [Bknz: Kurulun i-SPK.48.3 (20.06.2014 tarih ve 19/614 s.k.) sayılı ilke kararı]  

(1) Sabit sermayeli ortaklıkların Kurulun kolektif yatırım kuruluşlarına ait portföylerin performans sunumuna ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde performans sunum raporu hazırlamaları zorunludur.
(2) Performans sunum raporuna ilişkin olarak, ilgili düzenlemelerde belirtilen cari yıl dönemleri, sabit sermayeli ortaklıklar için Ocak–Haziran ve Ocak–Aralık olarak uygulanır.
(3) Performans sunum raporlarının ilgili dönemin bitişini takip eden bir ay içerisinde bağımsız denetimden geçirilmesi gereklidir.
 
Sabit sermayeli ortaklıkların kendi paylarını geri almasına yönelik işlemler
MADDE 34 –

(1) Sabit sermayeli ortaklıklar Kurulun halka açık ortaklıkların paylarının geri alınmasına ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde kendi paylarını satın alabilir ve rehin olarak kabul edebilirler. Satın alma işlemleri süresince yedinci bölümde belirtilen sınırlamalara uyumun sağlanması zorunludur.

​